พระแก้วมรกต

เป็นพระพุทธรูปปางสมาธิ นั่งขัดสมาธิราบ  องค์จริงทำจากวัสดุหยกสีเขียว มีขนาดหน้าตัก 19 นิ้ว สูง 28 นิ้ว  ( วัดจากฐานถึงปลายรัศมี )
สร้างครั้งแรกในสมัยเชียงแสนตอนต้น ประดิษฐานอยู่ในเจดีย์วัดป่าญะ ตำบลเวียง เมืองเชียงราย
โดยมีตำนานว่า   เมื่อ พ.ศ. 1978  

สถูปใหญ่ในเมืองเชียงราย ได้ถูกฟ้าผ่าลงทำให้เกิดความเสียหายทลายลงมา
จากเหตุการณ์นั้น มีการพบพระพุทธรูปองค์หนึ่งอยู่ภายใน จึงได้มีการอัญเชิญขึ้นประดิษฐานในวิหาร
เมื่อเวลาผ่านไป ปูนปั้นที่เป็นผิวนอกได้กระเทาะออก  จึงปรากฏเป็นพระพุทธรูปแก้ว มีสีเขียวมรกตทึบงดงามบริสุทธิ์

หลังจากนั้นพระเจ้าสามฝั่งแกนแห่งเชียงใหม่
ทราบข่าวการค้นพบพระพุทธรูปนี้  จึงมีการโปรดให้อัญเชิญมาที่เมืองเชียงใหม่ในสมัยนั้น 
แต่กระบวนช้างทรงกลับเบนทิศไปยังเมืองลำปาง
เหตุการณ์นี้ปรากฏซ้ำกันถึง 3 ครา  จึงทำให้ต้องอัญเชิญไปไว้ ณ วัดพระแก้วดอนเต้า เมืองลำปาง
และประดิษฐานอยู่ ณ ที่นั้น เป็นเวลา 32 ปี

ต่อมาในรัชสมัยพระเจ้าติโลกราช  พระมหากษัตริย์แห่งล้านนา ราชวงศ์มังราย   ( พ.ศ. 1985 - 2031 )
ทรงเป็นพระโอรสลำดับที่ 6 ของ พระเจ้าสามฝั่งแกน

ให้มีการอัญเชิญมาสู่เมืองเชียงใหม่ สร้างปราสาทประดิษฐานไว้ แต่ถูกฟ้าผ่าหลายครั้ง

ครั้นต่อมาพระเจ้าไชยเชษฐาแห่งล้านช้าง ได้เสด็จมาครองเมืองเชียงใหม่
ในคราที่ทรงเสด็จกลับหลวงพระบาง ก็เชิญพระแก้วมรกตไปด้วยพร้อมกับพระพุทธสิหิงค์ 

ทางเชียงใหม่ขอคืนก็ได้แต่พระพุทธสิหิงค์กลับมา
ต่อมาเมื่อล้านช้างย้ายเมืองหลวงจากหลวงพระบางมาเวียงจันทน์ ก็ได้มีการก็เชิญพระแก้วมรกตลงมาด้วย